ROMAN CIEŚLEWICZ
ROYAL COLLEGE OF ART
LONDYN
16.07.–7.08.2010
Ponad 150 prac – od plakatów filmowych, przez okładki książek,
po prace wykonane dla Centre Georges Pompidou – złożyło się
na wystawę Romana Cieślewicza w Royal College of Art. Była to
pierwsza w Wielkiej Brytanii retrospektywa prac tego wizjonera,
grafika i projektanta, i przeszło setna wystawa artysty na świecie.
Prace Romana Cieślewicza (1930–1996) znajdują się w zbiorach
Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu
i Wrocławiu, a także Muzeum Plakatu w Wilanowie, Muzeum
Sztuki w Łodzi oraz w kolekcjach międzynarodowych, m.in. Centre
Georges Pompidou w Paryżu, Museum of Modern Art w Nowym
Jorku, Musée d’Arts Décoratifs w Paryżu, Stedelijk Museum
w Amsterdamie.
Podczas londyńskiej wystawy przypomniano nie tylko jego dorobek,
ale również artystyczną legendę. Cieślewicz w 1963 roku wyjechał
do Paryża, gdzie wraz z Fernando Arrabalem i Alejandro Jodorowskym
założył Grupę Paniczną (Panique), ostatnią we Francji formację
surrealistyczną. Był też redaktorem artystycznym magazynu
Elle
,
pracował również dla
Vogue’a
, gdzie wprowadzał artystyczne wizje
do świata mody i reklamy. Zamiast piórka lub pędzla używał skalpela
i nożyczek. W swoich fascynujących kolażach wykorzystywał
ikoniczne wizerunki, m.in. Che Guevary czyMona Lisy. Pokaz był
ostatnim oficjalnym wydarzeniem POLSKA! YEAR. Na wernisaż
wystawy Romana Cieślewicza i uroczyste spotkanie kończące Rok
Polski w Wielkiej Brytanii, które odbyło się w prestiżowym, letnim
pawilonie londyńskiej galerii Serpentine, licznie przybyli dziennikarze,
partnerzy i przyjaciele projektu. Byli wśród nich m.in. Nicolas Penny,
dyrektor National Gallery w Londynie, Louise Jeffreys, dyrektor
programowa Barbican Centre, Paul Hughes, dyrektor Orkiestry
Symfonicznej BBC, Richard Demarco, szkocki artysta i wielki propagator
polskiej sztuki. Obecna była też Barbara Tuge-Erecińska, ambasador
Polski w Wielkiej Brytanii, Paweł Potoroczyn, dyrektor Instytutu
Adama Mickiewicza, Roland Chojnacki, dyrektor Instytutu Kultury
Polskiej w Londynie, a także Aneta Prasał-Wiśniewska, koordynatorka
projektu oraz cały zespół POLSKA! YEAR. Podczas spotkania grał
DJ Bartek Jankowski z kolektywu Soul Service.
Życiorys legendy polskiego plakatu, Romana Cieślewicza, czyta się jak
Who is Who XX wieku. Cieślewicz był razem z Alejandro Jodorowskym
członkiem paryskiej grupy surrealistów Panique i współpracował
ze wszystkim sławami, od Helmuta Newtona do Guya Bourdina w
Elle
i
Vogue
. Swoje hasło maksimum obrazu, minimum informacji realizo-
wał w plakatach takich jak do filmu
Zawrót głowy
.
The Guide
Roman Cieślewicz był jednym z najbardziej wpływowych grafików
XX wieku. Żył w przededniu ery komputerów, lecz nożyczki i klej przed-
kładał ponad nowoczesne technologie. Duża retrospektywna wystawa
prac tego mistrza sztuki plakatu pokazywana jest w londyńskim Royal
College of Art.
Radio BBC
Cieślewicza wśród grafików wyróżniała ostrość widzenia. Na wystawie
wiele wymownych przykładów przedstawiono w kolejności chronologicz-
nej. Na początku Cieślewicz był pionierem sztuki plakatu i posługiwał
się surrealistycznymi koncepcjami montażu i zderzenia. W 1963 roku
przeniósł się do Paryża, gdzie pracował i dla magazynówmody, i dla
lewicowych pism, tworząc prostszy, bardziej wyrazisty pop-artowy styl.
Jeszcze później eksperymentował z innymi stylami. W latach osiem-
dziesiątych w serii plakatówmuzealnych ożywił konstruktywizm swoich
radzieckich poprzedników. Co ważniejsze, udoskonalił swą technikę
fotomontażu, łącząc elementy z płócien starych mistrzów i z kolorowych
pism oraz tworząc nieco gotycki surrealizm, pełen niepokojących obrazów
oczarowania i transformacji.
Time Out
59
