Od sukcesu w Osace do Paryża: wystawa Joanny Hawrot „Visible Futures” podczas Art Basel Paris 2025
Tkaniny Joanny Hawrot, rzeźby Angeliki Markul, fotografie Zuzy Krajewskiej i performance Ramony Nagabczyńskiej współtworzą wystawę „Visible Futures”, którą w dniach 24-26 października 2025 roku będzie można oglądać w zabytkowych przestrzeniach galerii Maison Markul w Paryżu. Pokazywany podczas Art Basel Paris projekt artystyczny opowiada o doświadczeniu macierzyństwa i narodzin, przyglądając się temu, jak dziś mówimy o kobiecym ciele, widzialności i potrzebie wyrażania siebie.
„Visible Futures” to rozwinięcie projektu „Wearable Art – Unseen Threads” zaprezentowanego po raz pierwszy w Daimaru Shinsaibashi w Osace organizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza i finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu kulturalnego towarzyszącego udziałowi Polski w Wystawie Światowej EXPO realizowanego przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu.
Nowa odsłona wystawy Joanny Hawrot w kameralnej galerii Maison Markul w Paryżu
Sukces wystawy „Wearable Art – Unseen Threads” w Osace zaowocował kolejną odsłoną prac Joanny Hawrot, do których prezentacji podczas Art Basel Paris 2025 zaprosiła ją galeria Maison Markul w Paryżu. Wystawa „Visible Futures” sięga po różne formy wyrazu, aby w nowy sposób opowiedzieć o doświadczeniu macierzyństwa, narodzin i samego porodu. Joanna Hawrot zaprojektowała tkaniny inspirowane pracami Wojciecha Sadleya i zaprosiła do współpracy artystki, aby wspólnie z nimi eksplorować i poddawać interpretacji to wyjątkowe doświadczenie.
„Visible Futures” nie pełni funkcji dekoracyjnej, lecz staje się zapisem i transmisją doświadczenia. Wzory, cięcia i ruchy ciał budują semantyczną strukturę, w której odzież ujawnia napięcia między pamięcią jednostkową a historią wspólnoty. Rzeźby Angeliki Markul nadają tej dynamice ciężar materialnej obecności, a fotografie Zuzy Krajewskiej wzmacniają relacyjny charakter projektu – nie tyle dokumentują, ile współtworzą obraz.
Paryską wystawę otworzy performance Ramony Nagabczyńskiej „Błogo”, który wnosi do projektu doświadczenie ciała w stanie przemiany – między bólem, energią i poczuciem początku. „Błogo” pokazuje, że cielesność i przyszłość są ze sobą nierozerwalnie związane – ciało jest pierwszym miejscem, gdzie powstaje przyszłość. Joanna Hawrot zaprojektowała specjalne kostiumy dla performerki inspirowane pracami Wojciecha Sadleya z kolekcji Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. Kolorystyka w pudrowym różu i czerni odwołuje się do wnętrza kobiecego ciała, z kolei akwarelowe, drzeworytowe czarne plamy nawiązują do drzeworytów japońskich, do których artystka chętnie wraca w swojej twórczości.
Tym razem kostiumy są bardzo blisko skóry, ponieważ suknia stanowi przedłużenie ciała performerki, w pewnym sensie wypływa z niego – podkreśla Joanna Hawrot.
Kolejnym medium, które składa się na wielowymiarową opowieść snutą przez „Visible Futures”, jest fotografia. W przestrzeń Maison Markul wpisana zostaje wystawa fotografii wykonanych przez Zuzannę Krajewską. Zdjęcia przedstawiają Ramonę Nagabczyńską w kostiumach Joanny Hawrot w scenerii Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie. Prace fotografki – zgodnie z zamysłem Hawrot – korespondują z wystawą Joanny Fluder „Śluz”.
Od polskiej tradycji tekstylnej do japońskiego stroju dworskiego
Hasłem przewodnim projektu, są słowa Audre Lorde: „Your silence will not protect you” (The Transformation of Silence into Language and Action), które pozwalają umiejscowić go w szerszej, uniwersalnej perspektywie.
„Visible Futures” proponuje wielogłosowy proces – spotkanie materii, obrazu i ciała, w którym widzialność staje się aktem sprawczym. Towarzyszące nam słowa Audre Lorde przypominają, że przyszłość wymaga działania i formy. Paryska prezentacja przyjmuje właśnie taką formę: klarowną i uważną, skierowaną ku temu, co dopiero się konstytuuje – wyjaśnia dr Paweł Pachciarek, kurator projektu.
Kolejnym punktem odniesienia jest także tradycja jūnihitoe – wielowarstwowego stroju dworu japońskiego, w którym każda warstwa ma swoje znaczenie. W „Visible Futures” ta praktyka staje się metodą narracyjną: warstwy funkcjonują jako poziomy czasu i sensów, pozwalając, by przeszłość, teraźniejszość i możliwe przyszłości współistniały i wzajemnie się warunkowały. W tę strukturę wpisuje się nowa postać – kobiety matki. Jej obecność wprowadza wymiar początku i realnej przyszłości. Jest uczestniczką procesu, która wnosi zmianę skali, tempa i wrażliwości, kierując uwagę od retrospekcji ku temu, co dopiero się kształtuje.
Prace tekstylne Joanny Hawrot, zarówno te prezentowane już w Osace, jak i zupełnie nowe w Paryżu, wyrastają jednak z tradycji Polskiej Szkoły Tkaniny i świadomie nawiązują do najsłynniejszej w tej dziedzinie polskiej artystki – Magdaleny Abakanowicz.
Twórczość Magdaleny Abakanowicz powraca do Paryża po ponad 40 latach
„Visible Futures” będzie swoistym preludium do pierwszej wystawy retrospektywnej poświęconej Magdalenie Abakanowicz we Francji. Już 20 listopada 2025 roku w paryskim Musée Bourdelle otwarta zostanie pierwsza tak duża monograficzna wystawa Magdaleny Abakanowicz „La trame de l'existence” / „Tkanina istnienia”, przywracając artystce należne jej miejsce wśród wielkich rzeźbiarzy i rzeźbiarek XX wieku. Musée Bourdelle proponuje spojrzenie na twórczość artystki z perspektywy jej biografii i zaangażowania politycznego, prezentując szeroki przegląd jej prac: ponad 80 monumentalnych rzeźb, prac tekstylnych, rysunków i fotografii.
Wystawa jest owocem współpracy Fundacji Marty Magdaleny Abakanowicz Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego, Instytutu Adama Mickiewicza i Instytutu Polskiego w Paryżu.
Kontakt dla mediów:
Malwina Malinowska
e-mail: [email protected]
Instytut Adama Mickiewicza (IAM) łączy polską kulturę z ludźmi na całym świecie. Jako instytucja państwowa tworzy trwałe zainteresowanie polską kulturą i sztuką, wzmacniając obecność polskich artystek i artystów na globalnej scenie. Inicjuje innowacyjne projekty, wspiera międzynarodową współpracę oraz wymianę kulturalną. Promuje twórczość zarówno uznanych jak i obiecujących twórców, ukazując różnorodność i bogactwo naszej kultury. Instytut Adama Mickiewicza prowadzi także portal Culture.pl, stanowiący wszechstronne źródło wiedzy o polskiej kulturze. Więcej informacji: www.iam.pl.
