WPŁYW. Adam Mickiewicz i poezja, która działa

Jak twórczość Adama Mickiewicza wpłynęła na światową literaturę i świat, w którym żyjemy? Nowy projekt Instytutu Adama Mickiewicza przybliża historię globalnego oddziaływania polskiego twórcy, odkrywając jego mniej znane oblicze. Specjalna podstrona Culture.pl będzie dostępna od 6 listopada.

Jesienią 2024 roku przypada 200. rocznica wyjazdu Adama Mickiewicza z kraju. Poeta skazany przez sąd Imperium Rosyjskiego na karę osiedlenia w Rosji do ojczyzny już nigdy nie wrócił. Jednak moment ten oznaczał też początek nowego rozdziału w życiu Mickiewicza a także globalnej historii jego oddziaływania.

By upamiętnić tę datę i rolę Poety w historii polskiej i światowej kultury, Instytut Adama Mickiewicza przygotował specjalny projekt online pt. “WPŁYW. Adam Mickiewicz i poezja, która działa”.

Na projekt składa się 16 artykułów – specjalnie napisanych, zebranych i połączonych w spójną opowieść mapującą międzynarodowy wpływ twórczości i działalności Mickiewicza.

Artykuły w zwięzłej i przystępnej formie przybliżają najciekawsze przypadki oddziaływania Mickiewicza poza Polską: na twórców i narody dawnej Rzeczypospolitej (Ukraińców, Białorusinów, Litwinów, Żydów), a także w miejscach odległych od Polski o tysiące kilometrów (na Kaukazie, w Chinach, w Brazylii czy na Krymie).

Przyglądamy się, w jaki sposób Mickiewiczowskie “Dziady” współgrały z antycarskimi wierszami Tarasa Szewczenki, jak “Pan Tadeusz” przyczynił się do odrodzenia nowoczesnej literatury litewskiej, a inne utwory Mickiewicza ukształtowały poczucie patriotyzmu poetów białoruskich. Pokazujemy, że “Do matki Polki” czytane było w Brazylii przez pryzmat doświadczenia niewolnictwa i wyjaśniamy znaczenie “Sonetów krymskich” dla poetek i poetów związanych z ukraińskim półwyspem. Przybliżamy wreszcie rolę Mickiewicza w Rosji – jako pioniera “tekstu petersburskiego” w literaturze rosyjskiej oraz imperiologa stawiającego wyjątkowo aktualne polityczne diagnozy dotyczące rosyjskiego Imperium.

Historie te ujawniają głęboki i rozległy, choć szerzej nieznany wpływ Mickiewicza na światową literaturę, pokazując, jak zagraniczni autorzy i czytelnicy odczytywali dzieło polskiego poety, czerpiąc z jego myśli inspirację dla własnej twórczości oraz nowych formuł oporu w walce o kulturowe wartości i narodowe samostanowienie.

“WPŁYW” pokazuje, że cele i wartości, o które Poeta walczył przez całe życie, znajdują się w samym centrum współczesności, a walka o nie toczy się na naszych oczach także w XXI wieku. Nie tylko w postaci oporu wobec kolejnych zaborczych wojen Federacji Rosyjskiej, lecz także w formie sprzeciwu wobec innych antywolnościowych ruchów i kolonialnej opresji.

Twórczość Mickiewicza i historia recepcji jego dzieła na świecie pozwalają lepiej uświadomić sobie długie trwanie i korzenie wielu naszych dzisiejszych problemów i zmagań. To wciąż aktualny klucz do wyzwań, przed którymi stoi współczesny świat, pozwalający nam też lepiej zobaczyć samego Poetę i głęboki sens jego dzieła.

Występują: Adam Mickiewicz, Taras Szewczenko, Janka Kupała, Astolphe de Custine, Aleksander Błok, Łesia Ukrainka, Antanas Baranauskas, Aleksander Puszkin, Menachem Begin, Nikloz Barataszwili, Mykoła Kostomarow, Castro Alves, Lu Xun, Georg Brandes, Maurycy Mochnacki, Zianon Pazniak, Dżochar Dudajew, Saul Czernichowski, Zygmunt Sierakowski, Jan Witkiewicz.

Data premiery: 6 listopada 2024.

Strona projektu: https://culture.pl/pl/wplyw-mickiewicz

Projekt dostępny też w wersji anglojęzycznej: https://culture.pl/en/influence-mickiewicz

Projekt powstał z inicjatywy Instytutu Adama Mickiewicza, wydawcy portalu Culture.pl.

***

Instytut Adama Mickiewicza (IAM) łączy polską kulturę z ludźmi na całym świecie. Jako instytucja państwowa, tworzymy trwałe zainteresowanie polską kulturą i sztuką, wzmacniając obecność polskich artystek i artystów na globalnej scenie. Inicjujemy innowacyjne projekty, wspieramy międzynarodową współpracę oraz wymianę kulturalną. Promujemy twórczość zarówno uznanych, jak i obiecujących twórców, ukazując różnorodność i bogactwo naszej kultury. Prowadzimy także portal Culture.pl, stanowiący wszechstronne źródło wiedzy o polskiej kulturze.

Culture.pl to największe i najbardziej wszechstronne źródło wiedzy o polskiej kulturze, prowadzone przez Instytut Adama Mickiewicza. Dostarczamy rzetelnych informacji o najważniejszych zjawiskach i trendach w kulturze oraz o wydarzeniach organizowanych w Polsce i za granicą. Znajdziesz tu sylwetki artystek i artystów, recenzje, eseje oraz eksperckie analizy, które ukazują bogactwo polskiej sztuki. Publikujemy w ośmiu językach, przybliżając polski wkład w światową kulturę i dziedzictwo humanistyczne.