Już od 8 marca 2025 w Kunstmuseum Den Haag oglądać można wystawę „Maria Pinińska-Bereś” opowiadającą o pionierce sztuki feministycznej w Polsce. To pierwsza indywidualna wystawa prac artystki w Holandii. Publiczność będzie mogła zapoznać się z szerokim wyborem dzieł: najważniejszymi rzeźbami i fotograficzną dokumentacją performansów. To już druga europejska odsłona wystawy po jej prezentacji w Galerie für Zeitgenössische Kunst w Lipsku.
Wystawa „Maria Pinińska-Bereś” w Kunstmuseum Den Haag
8 marca 2025 otwarta została pierwsza indywidualna wystawa prac Marii Pinińskiej-Bereś w Holandii. Prezentuje ją Kunstmuseum Den Haag, znane z bogatej kolekcji dzieł sztuki nowoczesnej, współczesnej oraz użytkowej. W 1979 roku muzeum w Hadze włączyło prace Pinińskiej-Bereś do zbiorowej wystawy Feminist Art International, a teraz po raz pierwszy zaoferuje holenderskiej publiczności indywidualne spojrzenie na jedną z najbardziej niezwykłych osobowości polskiej sztuki XX wieku.
„Czy kobieta jest człowiekiem?” – to pytanie, które staje się punktem wyjścia dla refleksji w przestrzeni dzieł Marii Pinińskiej-Bereś. Artystka w swoich pracach eksploruje sfery kobiecości i kobiecego erotyzmu, ich społeczno-polityczne uwikłania, a także relacje ze światem natury. Ekspozycja to także swoista ingerencja w historię sztuki na dwa sposoby: kwestionując powszechne skupienie się na artystach płci męskiej oraz zwracając uwagę na fakt, że zachodnia perspektywa pomija różnorodną i wieloaspektową scenę artystyczną Europy Wschodniej.
Wystawa obejmie szeroki wybór prac Pinińskiej-Bereś, począwszy od lat 60. aż do końca jej życia. Znajdą się na niej najważniejsze rzeźby, w tym kluczowe serie takie jak „Rotundy” i „Gorsety”, oraz fotograficzna dokumentacja performansów. Wyboru dokonał zespół kuratorski: Heike Munder i Jarosław Suchan.
Wystawę oglądać można do 17 sierpnia 2025. W planach jest jej kolejna prezentacja w 2026 roku w Lucernie.
Maria Pinińska-Bereś, "Landscape Annexation", 1980, from the family archives © The Maria Pinińska-Bereś and Jerzy Bereś Foundation und and The Approach, London
Maria Pinińska-Bereś – prekursorka sztuki feministycznej w Polsce
Maria Pinińska-Bereś, postrzegana jako prekursorka sztuki feministycznej w Polsce, wyprzedziła swoje czasy, przeciwstawiając się strukturalnej przemocy ze strony państwa i kościoła oraz kwestionując przemysł artystyczny. Jej prace rzeźbiarskie wyróżniały się wykorzystaniem materiałów codziennego użytku takich jak papier-mâché, drewno oraz zwykłych przedmiotów jak kołdry czy fartuchy. Od lat 60. w jej pracach coraz częściej pojawiały się biomorficzne formy.
Jej znakiem rozpoznawczym był kolor różowy, który przewrotnie wykorzystywała jako symbol wolności kobiet. Poprzez ten zabieg kolor postrzegany zwykle jako instrument przygotowujący dziewczynki do ich roli społecznej w patriarchalnym społeczeństwie posłużył Pinińskiej-Bereś do krytyki polityki ról płciowych.
Maria Pinińska-Bereś, "The Banner", 1980, from the family archives © The Maria Pinińska-Bereś and Jerzy Bereś Foundation und and The Approach, London
Współpraca: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Kunstmuseum Den Haag
Partnerzy: Instytut Adama Mickiewicza