
Już od 15 czerwca w Osace będzie można oglądać projekt jednej z najciekawszych japońskich artystek młodego pokolenia – Yuriko Sasaoki, poświęcony postaci Marii Skłodowskiej-Curie. Projekt opowiada na nowo historię wybitnej uczonej. Artystka przedstawia ją nie jako pomnik nauki, lecz jako migrantkę, matkę, społeczniczkę i nowocześnie myślącą badaczkę. Wystawę „Polonia x Skłodowska-Curie’s Magic Lab — The Power of Migration —” będzie można oglądać w Osaka City Central Public Hall do 5 lipca 2025 roku, w ramach programu towarzyszącego Wystawie Światowej EXPO 2025 Osaka, Kansai. Oficjalny wernisaż odbędzie się 20 czerwca 2025.
Projekt jest częścią cyklu wydarzeń Po!land ポ!ランド organizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza i finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu kulturalnego towarzyszącego udziałowi Polski w Wystawie Światowej EXPO 2025 realizowanego przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu.
„Polonia x Skłodowska-Curie’s Magic Lab — The Power of Migration —” w Osaka City Central Public Hall
Maria Skłodowska-Curie jest w Japonii doskonale znana. Jej biografia jest lekturą obowiązkową w szkołach, a jej postać ma ogromny wpływ na japońską edukację i kulturę. Yuriko Sasaoka we współpracy z polskimi twórcami: Danielem Koniuszem i Tomaszem Koszewnikiem przełamuje utrwalony, „pomnikowy” wizerunek noblistki. Ukazuje ją jako postać wielowymiarową – migrantkę, społeczniczkę i kobietę, która wyprzedzała swoją epokę. Zerwanie z tytułem „Madame Curie” (Curie Fujin), wciąż obecnym w japońskiej świadomości społecznej, staje się symbolicznym gestem przywrócenia jej indywidualności i sprawczości. Pokazuje ją jako osobę świadomie przekraczającą nie tylko granice nauki, ale także normy polityczne, społeczne i kulturowe.
Obecna w tytule wystawy „Polonia” odnosi się zarówno do pierwiastka chemicznego odkrytego przez Skłodowską-Curie, jak i do polskiej diaspory, rozumianej jako siła, która łączy ludzi, historie i miejsca ponad granicami.
– W projekcie Yuriko Sasaoki migracja staje się metaforą ruchu idei i emocji. Artystka zestawia biografię Marii Skłodowskiej-Curie z własnymi doświadczeniami, tworząc wieloelementową instalację – rodzaj wizualnego i znaczeniowego patchworku – „laboratorium relacji”, w którym łączą się osobiste historie, wspólne działania i odniesienia do kultury polskiej. Wykorzystując ciało, głos, obrazy z pobytów w Polsce, hafty czy drzeworyty wykonane wspólnie z rodziną, buduje opowieść o trosce, dziedziczeniu i współistnieniu. Projekt nie tylko przywraca emocjonalny wymiar biografii Skłodowskiej-Curie, ale także stawia pytania o to, czym dziś jest wspólnota, jakie znaczenie ma migracja i jaką rolę może odgrywać sztuka jako przestrzeń spotkania – mówi dr Paweł Pachciarek, kurator wystawy.
Wernisaż wystawy Polonia x Skłodowska-Curie’s Magic Lab — The Power of Migration — odbędzie się 20 czerwca i oficjalnie zainauguruje program Po!land ポ!ランド towarzyszący Wystawie Światowej EXPO 2025. W trakcie wernisażu odbędzie się program performatywny, w którym wezmą udział Yuriko Sasaoka, Joanna Hawrot, Marta Ziółek i Miho Tsuji.
Artystka: Yuriko Sasaoka, Kurator: dr Paweł Pachciarek, Fotografie/Wideo: Tomasz Koszewnik, Współpraca: E-Design, PHD Group, Tama Plants, Daniel Koniusz, Partnerzy: Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, Fundacja Rozwoju Edukacji dla Przemysłu, Miasto Osaka

Yuriko Sasaoka, photo by S C Felix Wong
Po!land ポ!ランド– program kulturalny IAM towarzyszący Wystawie Światowej EXPO 2025
13 kwietnia w Osace zainaugurowano Wystawę Światową EXPO 2025, której gospodarzem już po raz trzeci jest Japonia. Wydarzeniu towarzyszy wyjątkowy program kulturalny pod hasłem Po!land ポ!ランド organizowany przez Instytut Adama Mickiewicza, który wychodzi poza przestrzeń pawilonów narodowych, by zaistnieć w samym sercu miasta.
Hasło programu kulturalnego Po!land ポ!ランド inspirowane jest japońską onomatopeją „Po!”, która wyraża moment olśnienia i pozytywnego zaskoczenia. To radosne „Po!” nawiązuje również do Polonu – pierwiastka odkrytego przez Marię Skłodowską-Curie, symbolizującego innowacyjność, naukę i przekraczanie granic. W zestawieniu z „ランド” (rando), zapożyczonym z angielskiego „land”, Po!land staje się przestrzenią wymiany idei, spotkania kultur i wzajemnych inspiracji.
Sztuki wizualne w programie kulturalnym towarzyszącym EXPO 2025
Od 31 maja w prestiżowym domu towarowym Daimaru Shinsaibashi – jednym z historycznych symboli regionu Kansai można oglądać wystawę Joanny Hawrot Wearable Art – Unseen Threads. To spektakularna instalacja rozpięta na ośmiu piętrach, składająca się z modowych obiektów, artystycznych tkanin i nowych mediów. Projekt łączy polską tradycję tkaniny artystycznej z japońską estetyką, tworząc międzykulturową opowieść o tożsamości i widzialności. Na wystawie znalazły się autorskie obiekty i tkaniny, nawiązujące do twórczości Magdaleny Abakanowicz, Wojciecha Sadleya i Angeliki Markul i tradycji Polskiej Szkoły Tkaniny Artystycznej.
Od 30 marca w przestrzeni miasta Ibaraki można oglądać wystawę Nohara no ue de – On the field. To pierwsza odsłona projektu SOU #15, w ramach którego japońscy kuratorzy zaprosili do współpracy polskie twórczynie: Edytę Hul i Różę Litwę. Wielkoformatowe, sięgające 2,5 metra wysokości wydruki prac artystek wypełniły przestrzeń dworca kolejowego, stając się nieoczywistym elementem codziennego krajobrazu. Druga odsłona projektu rozpocznie się 28 czerwca – dzieła artystek prezentowane będą w przestrzeni budynku Fukushi Bunka Kaikan (Społeczne Centrum Kultury), który został wyłączony z użytkowania i zaadaptowany jako tymczasowa galeria sztuki.
Więcej o programie Po!land ポ!ランド przeczytasz na Culture.pl.