„Sposoby widzenia. Kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi” - nowa wystawa stała sztuki współczesnej w Polsce

Co wpływa na to, jak patrzymy? Od 17 października 2025 roku w ms² – oddziale Muzeum Sztuki w Łodzi – można oglądać nową wystawę stałą „Sposoby widzenia. Kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi”. Ekspozycja jest wielowątkową opowieścią o fenomenie widzenia, sztuce XX i XXI wieku oraz o historii samego muzeum jako miejsca awangardowego eksperymentu i artystycznej solidarności. Partnerem wystawy jest Instytut Adama Mickiewicza.

Fenomen widzenia w międzynarodowej sztuce XX i XXI wieku – wystawa stała w ms²

Nowa wystawa „Sposoby widzenia. Kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi” w ms² koncentruje się na fenomenie widzenia – zarówno jako biologicznej funkcji, jak i kulturowego oraz politycznego aktu. Jej tytuł nawiązuje do słynnego serialu telewizyjnego „Ways of Seeing” brytyjskiego historyka sztuki Johna Bergera oraz do zbioru „Teoria widzenia” Władysława Strzemińskiego – artysty i jednego z założycieli Muzeum Sztuki w Łodzi. Obaj podkreślali, że patrzenie nigdy nie jest neutralne – zawsze jest uwarunkowane kulturowo, historycznie i emocjonalnie.

Mając na uwadze znaczenie kontekstu społecznego dla odbioru każdego dzieła, celem nowej wystawy nie jest ilustracja żadnej konkretnej teorii, lecz ukazanie różnorodności artystycznych sposobów reprezentowania, odczuwania i rozumienia rzeczywistości. Ekspozycję podzielono na trzynaście rozdziałów tematycznych, prezentujących sztukę jako narzędzie poznania oraz zadawania pytań o to, jak i dlaczego patrzymy. Poruszane zagadnienia obejmują m.in. relacje między wzrokiem a pamięcią, społeczne konteksty patrzenia, percepcję jako formę wiedzy i narzędzie oporu, a także kwestie tożsamości, cielesności i zmysłowego doświadczania świata. Prace nie zostały ułożone chronologicznie – zamiast tego widzowie prowadzeni są przez moduły o tytułach zaczerpniętych z prezentowanych dzieł, takich jak: „Opis zdjęcia”, „Portret wielokrotny”, „Koło przyspieszenia”, „Superobiekty” czy „Spojrzenie jest mostem”.

„Sposoby widzenia” – kolekcja dzieł awangardowych i współczesnych artystów w Łodzi

„Sposoby widzenia. Kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi” to także przekrojowa prezentacja międzynarodowej sztuki XX i XXI wieku. Jej układ tematyczny, koncentrujące się na problemach i wątkach obecnych w sztuce od początku XX wieku po współczesność. Wystawa wprowadza również konteksty historyczne, przybliżając kluczowe momenty z dziejów oraz społeczno-artystyczne tło, umożliwiając interpretację dzieł w perspektywie szerszych procesów historycznych.

Na wystawie prezentowane są prace zarówno klasycznych awangardzistów, jak i współczesnych twórców kontynuujących dialog z ich dziedzictwem. W kolekcji znajdują się m.in.:

• Awangarda i klasycy XX wieku:
  Jankel Adler, Josef Albers, Jean Arp, Ernst Barlach, Joseph Beuys, Frank Bowling, Marcel Broodthaers, Max Ernst, Paul Klee, Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński, Alina Szapocznikow, Mieczysław Szczuka, Franciszka Themerson, Stefan Themerson, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Andrzej Wróblewski.

• Współczesna scena polska i międzynarodowa:
  Lita Albuquerque, Joël Andrianomearisoa, Alexandra Bachzetsis, Wojciech Bąkowski, Alicja Bielawska, Cezary Bodzianowski, Agnieszka Brzeżańska, James Lee Byars, Luis Camnitzer, Urszula Broll, Wojciech Fangor, Harun Farocki, Simone Forti, Liam Gillick, Dan Graham, Barbara Hammer, Nancy Holt, Zuzanna Janin, Natalia LL, Katalin Ladik, ORLAN, Agata Polska, Joanna Rajkowska, Bridget Riley, Pakui Hardware, Haegue Yang, Liliana Zeic.

• Ponadto:
  W kolekcji znalazły się dzieła grup i artystów konceptualnych, takich jak Gorgona, OHO, IRWIN, Łódź Kaliska, Komar & Melamid, a także prace Dana Grahama, Lesa Levine’a czy RH Quaytman.

Wystawa „Sposoby widzenia. Kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi” to nie tylko podróż przez historię sztuki, ale i przez niezwykłe dzieje samego Muzeum Sztuki w Łodzi – instytucji założonej przez artystów i artystki, która od lat 30. XX wieku pozostaje centrum europejskiej awangardy, miejscem międzynarodowej wymiany artystycznej i kolebką eksperymentów.

„Sposoby widzenia. Kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi” w Polsce - informacje praktyczne

• Daty: Otwarcie wystawy: 17 października 2025, piątek, godz. 18.00

• Miejsce: ms² – oddział Muzeum Sztuki w Łodzi (ul. Ogrodowa 19, Łódź)

• Organizator: Muzeum Sztuki w Łodzi 

• Więcej informacji i bilety: msl.org.pl

• Zespół kuratorski: Jakub Gawkowski, Daniel Muzyczuk, Paweł Polit, Katarzyna Różniak-Szabelska, Franciszek Smoręda

• Koordynacja wystawy: Martyna Dec, Ewelina Strynowicz

• Centrum Muzeologiczne: Wanda Janakiewicz, Natalia Słaboń

• Architektura: Maciej Siuda Pracownia (Adrianna Gruszka, Maciej Siuda)

• Koordynacja wydawnicza: Agata Dzirba, Matylda Makowska, Izabela Wojtyczka

• Identyfikacja wizualna: Kaja Kusztra

• Patronaty honorowe: Marta Cienkowska, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Joanna Skrzydlewska, Marszałkini Województwa Łódzkiego

• Mecenas: Fundacja Rodziny Staraków

• Partnerzy wystawy: Instytut Adama Mickiewicza, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Dela.art Collection

• W weekend otwarcia zaplanowano trzydniowy program wydarzeń towarzyszących obejmujący oprowadzania kuratorskie, performanse, koncerty, czy set DJ-ski. Więcej informacji dostępnych na stronie msl.org.pl.