4 kwietnia 2025 roku w Mołdawii otwarta zostanie wystawa „Bujność. Sztuka kobiet w XXI w.” prezentująca prace 16 artystek młodej i najmłodszej sceny kulturalnej w Polsce. Projekt celebrować będzie kobiecą radość życia, wolność i siłę, ale też twórczą energię i poczucie wspólnoty. Wydarzenie, które odbędzie się w Narodowym Muzeum Sztuki w Kiszyniowie jest częścią zagranicznego programu kulturalnego Polskiej Prezydencji w Radzie UE i potrwa do 18 maja 2025 roku.
Prace 16 polskich artystek w Mołdawii
Na wystawie kuratorowanej przez Dorotę Monkiewicz zaprezentowane zostaną prace szesnastu polskich artystek reprezentujących młodą i najmłodszą scenę artystyczną w Polsce. Ich twórczość, silnie zakorzeniona w doświadczeniu cielesnym, emocjonalnym i duchowym, podejmuje temat kobiecej radości życia, seksualności, płodności oraz bliskości z naturą – zarówno tą ożywioną, jak i nieożywioną. Artystki posługują się zróżnicowanymi formami wyrazu – od malarstwa i rzeźby, przez techniki rękodzielnicze, aż po działania inspirowane domową codziennością – tworząc opowieść o kobiecości jako sile płynącej z przyjemności, zmysłowości i twórczego spełnienia.
Wspólnym mianownikiem ich prac jest jouissance – francuskie słowo oznaczające głęboką przyjemność, którą opisała filozofka Hélène Cixous. To właśnie ona stanie się kluczem do pokazania kobiecości w wielu wymiarach: intelektualnym, fizycznym i duchowym. Wystawa pokaże, że jouissance to nie tylko źródło kobiecej wolności i siły, ale też twórczej energii i poczucia wspólnoty.
Nina Paszkowski, "Forest desires", fot. dzieki uprzejmości artystki.
Cztery wymiary kobiecego doświadczenia i twórczości
Wystawa „Bujność. Sztuka kobiet w XXI w.” składa się z czterech części tematycznych: „Codzienność”, „Narracje”, „Szeptuchy” i „Cielesna geometria” – każda z nich ukazuje inny wymiar kobiecego doświadczenia i twórczości, od życia codziennego po duchowość, mit i zmysłową abstrakcję.
- Codzienność
Wystawa zacznie się od opowieści o codziennym życiu kobiet w Polsce – pokazanej przez pryzmat malarstwa. Agata Kus przedstawi sceny z artystycznego Krakowa, Marta Nadolle skupi się na realiach życia nauczycielki w Warszawie, Karolina Balcer opowie o rodzinnych napięciach za pomocą kuchennych przedmiotów, a Małgorzata Mirga-Tas pokaże obrazy inspirowane życiem romskiej społeczności w Czarnej Górze.
- Narracje
Kolejne prace to artystyczne wizje przyszłości i przepisane na nowo historie. Ania Grzymała stworzy baśniowy świat rządzony przez kobiety, a Julia Woronowicz pokaże alternatywną wersję historii Polski – z silnymi kobiecymi bohaterkami, takimi jak słowiańskie wojowniczki. Viola Plaga-Głowacka opowie o walce kobiet o swoje prawa, wykorzystując motyw rycerek i smoków jako metaforę protestów.
- Szeptuchy
Ważnym motywem wystawy będą także szeptuchy – kobiety obdarzone wiedzą, łączące się z naturą i symbolizujące siłę, wolność i niezależność. W tej części zobaczymy m.in. ogromne papierowe wycinanki Niny Paszkowski, obrazy Natalii Bażowskiej, w których ciało kobiety stapia się z naturą, rzeźby Aleksandry Liput, tajemnicze bohaterki obrazów Martyny Borowieckiej oraz wampiryczne kobiece postacie w malarstwie Doroty Kuźnik.
- Cielesna geometria
Artystki pokażą też, że geometria nie musi być sztywna i matematyczna – można nadać jej ludzki, cielesny wymiar. Kinga Popiela w swoich obrazach skupi się na ruchach i odruchach ludzkiego ciała. Anna Panek wykorzysta geometryczną abstrakcję, ale stworzoną ręcznie – przez zszywanie kolorowych materiałów. Martyna Ścibior sięgnie po nietypowy materiał – lakier do paznokci, który kojarzy się z cielesnością i kobiecością. Natomiast Agata Bogacka zaprezentuje najdelikatniejszą, miękką formę abstrakcji – poprzez subtelne, zmysłowe i pełne ukrytego napięcia malarstwo.
Dorota Kuźnik, z cyklu comme des garcons, fot. dzieki uprzejmości artystki.
Program towarzyszący wystawie „Bujność. Sztuka kobiet w XXI w.”
Wystawę uzupełni publiczny program z udziałem polskich i mołdawskich artystek, którego kuratorką będzie Anna Czaban.
Wystawa jest współorganizowana przez Instytut Adama Mickiewicza i współfinansowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Partnerami wystawy są: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Narodowe Muzeum Sztuki Mołdawii, Instytut Polski w Bukareszcie.
Szczegółowe informacje na temat zagranicznego programu kulturalnego polskiej Prezydencji można znaleźć na stronie poland2025eu.culture.pl.