Magdalena Abakanowicz i „Abakamania” – kino, sztuka i historia na festiwalu w Luksemburgu

15 października 2025 roku o godz. 18:30 w prestiżowym audytorium MUDAM – Musée d’Art Moderne Grand-Duc Jean w Luksemburgu odbędzie się pokaz filmu dokumentalnego „Abakamania”, poświęconego Magdalenie Abakanowicz - jednej z najbardziej wpływowych postaci światowej sztuki współczesnej. Seans organizowany jest w ramach 18. edycji CinEast – Central and Eastern European Film Festival i będzie wyjątkową okazją do przybliżenia twórczości Magdaleny Abakanowicz międzynarodowej publiczności.

„Abakamania”: wyjątkowy dokument biograficzny o Magdalenie Abakanowicz

„Abakamania” to biograficzny film dokumentalny o Magdalenie Abakanowicz, czyli Marcie Magdalenie Abakanowicz-Kosmowskiej – jednej z najwybitniejszych polskich artystek drugiej połowy XX wieku. Przedstawia sylwetkę twórczyni, której prace przedzierały się do świata sztuki zza żelaznej kurtyny. Tytuł filmu – Abakamania – to neologizm łączący nazwisko Abakanowicz z końcówką „-mania”, charakterystyczną dla zjawisk masowej fascynacji. Podkreśla on globalny zasięg oddziaływania artystki, jej unikalność i fenomen obecności w światowym obiegu sztuki.

Magdalena Abakanowicz zrewolucjonizowała sztukę tkaniny na świecie. Nazwane od jej nazwiska abakany to innowacyjne formy z tkaniny artystycznej, które wyniosły ten materiał – dotąd kojarzony głównie ze sztuką użytkową i dekoracyjną – na poziom sztuki wysokiej. Artystka tworzyła również przejmujące instalacje rzeźbiarskie w przestrzeni publicznej wielu miast na niemal wszystkich kontynentach. Głównym odniesieniem w jej wyobraźni artystycznej była natura.

Międzynarodowa premiera filmu „Abakamania”, wizyta przy instalacji „Mędrcy” i rozmowa z reżyserami

W dokumencie duet reżyserski Róża Fabjanowska i Sławek Malcharek przedstawia artystkę, która z determinacją i odwagą przekraczała wszelkie granice w sztuce, korzystając z różnorodnych środków wyrazu i autorskich technik twórczych. Twórcy filmu podążali śladami Abakanowicz, wsłuchując się w opowieści osób związanych z jej światem – odbyli zarówno podróż symboliczną, jak i dosłowną, odwzorowując jej trasy i instalacje, by odnaleźć nowe znaczenia jej twórczości.

Międzynarodowa premiera filmu „Abakamania” z udziałem autorów odbędzie się 15 października o godz. 18:30 w audytorium MUDAM – Muzeum Sztuki Nowoczesnej Wielkiego Księcia Jeana, w ramach długoletniej współpracy festiwalu CinEast i muzeum. Z okazji tego wydarzenia goście będą mieli niepowtarzalną okazję do bezpośredniego kontaktu z twórczością Abakanowicz w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej – odbędą się dwie specjalne wizyty (w językach polskim i angielskim) przy instalacji „Mędrcy”, znajdującej się na terenie TSUE. Dodatkowo po seansie zaplanowano rozmowę z reżyserami – Różą Fabjanowską i Sławkiem Malcharkiem – którą poprowadzi Iwona Bigos (dyrektorka Pawilonu Czterech Kopuł – Muzeum Sztuki Współczesnej).

Polski film dokumentalny w programie Focus on Poland na CinEast 2025 w Luksemburgu

CinEast to jedno z najważniejszych wydarzeń filmowych w regionie, które od 2008 roku co roku przyciąga tysiące miłośników kina. Festiwal prezentuje bogaty program, obejmujący ponad 120 projekcji filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych z 21 krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Oprócz oficjalnego programu konkursowego uczestnicy mogą liczyć na spotkania z twórcami, warsztaty, koncerty oraz różnorodne wydarzenia kulturalne odbywające się w kinach i przestrzeniach artystycznych Luksemburga i innych miast.

W ramach 18. edycji CinEast (10–26 października 2025) Polska zajmuje szczególne miejsce dzięki sekcji Focus on Poland. Program oferuje podróż przez blisko 30 polskich produkcji – od premier, przez nagradzane dokumenty, po klasykę kina, które podkreślają znaczenie i wpływ kinematografii znad Wisły na scenie międzynarodowej. W ramach uczczenia setnej rocznicy urodzin Wojciecha Jerzego Hasa, na zakończenie festiwalu odbędzie się pokaz filmu „Sanatorium pod Klepsydrą” z 1974 roku. Film „Abakamania” będzie reprezentował uznane polskie kino dokumentalne.

Międzynarodowa premiera filmu „Abakamania” w Luksemburgu

• Pokaz w ramach 18. edycji CinEast – Central and Eastern European Film Festival

• Data: 15 października 2025

• Program:

  • 17:00 – specjalne wizyta w TSUE do rzeźby Magdaleny Abakanowicz „Mędrcy”

  • 18:30 – projekcja filmu „Abakamania” w języku polskim z angielskimi napisami

  • 20:00 – rozmowa z twórcami filmu

• Miejsce: Audytorium MUDAM - Musée d'art moderne Grand-Duc Jean (Adres: Grand-Duc Jean, 3, Park Dräi Eechelen, L-1499 Luxembourg-Kirchberg)

• Bilety: bezpłatne wejściówki na film można zarezerwować na www.cineast.lu, a na wydarzenia programu towarzyszącego na www.mudam.com

• Partnerzy wydarzenia: MUDAM - Musée d'art moderne Grand-Duc Jean, Festiwal Filmowy CinEast – Central and Eastern European Film Festival, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Instytut Adama Mickiewicza.

• Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

• Film został zrealizowany przez zespół twórców w składzie: Róża Fabjanowska (reżyseria, montaż), Sławek Malcharek (zdjęcia, reżyseria), Zofia Micyk (scenariusz), Mateusz Malcharek (muzyka komponowana), Robert Mańkowski PSM (montaż), Michał Jachuła (współpraca merytoryczna), Leszek Stafiej (współproducent) oraz Michał Grześ (social media).

• Instytut Adama Mickiewicza jest jednym z koproducentów filmu „Abakamania”