Światło, dźwięk i interakcja: Polskie instalacje na festiwalu RADAR 2025 w Rumunii

Bukareszt ponownie staje się stolicą sztuki nowych mediów. W dniach 3–15 października 2025 roku odbędzie się szósta edycja festiwalu RADAR. Pod hasłem Light Borders festiwal zgromadzi artystów z 11 krajów, prezentując przełomowe instalacje VR, AR, mapping wideo, sztuczną inteligencję oraz interaktywne i świetlne projekty w niecodziennych przestrzeniach miejskich. Polski kolektyw panGenerator, który zaprezentuje dwie interaktywne instalacje badające relacje światła, dźwięku i odbiorcy.

Jak światło definiuje przestrzeń? Light Borders na festiwalu RADAR 2025 w Bukareszcie

W dniach 3–15 października 2025 odbywa się szósta edycja największego wydarzenia poświęconego sztuce nowych mediów w Rumunii. Festiwal RADAR, zainaugurowany w 2019 roku, prezentuje nowatorskie instalacje cyfrowe w Bukareszcie. Co roku starannie wyselekcjonowany zestaw prac z zakresu sztuki cyfrowej — takich jak VR, AR, mapping wideo, sztuczna inteligencja, instalacje interaktywne i świetlne — oferuje dynamiczny przegląd globalnej sceny nowych mediów. Dzięki obecności zarówno lokalnych twórców, jak i uznanych międzynarodowych artystów, znanych z największych festiwali na świecie, RADAR przekształca wyjątkowe przestrzenie miejskie w tętniące życiem centra kreatywności cyfrowej. W tym roku w programie znalazły się m.in. scena AV, na której uczestnicy będą mogli doświadczyć na żywo połączenia wizualizacji i muzyki elektronicznej, oraz RADAR KIDS – specjalna sekcja skierowana do dzieci i rodzin, z interaktywnymi i edukacyjnymi instalacjami.

Festiwal RADAR 2025 analizuje, w jaki sposób sztuka cyfrowa rzeźbi wizualne doświadczenia za pomocą kontrastu, jasności i ciemności. Motyw przewodni tegorocznej edycji, Light Borders, bada rolę światła jako narzędzia definiującego przestrzeń, percepcję i tożsamość. Światło nie tylko ujawnia, ale także kształtuje przestrzenie, kieruje percepcją i tworzy nowe rzeczywistości. Instalacje świetlne stają się ulotnymi granicami, przekształcającymi otoczenie, którego dotykają. Zaprezentowane zostaną prace artystów z 11 krajów. Pokazy i instalacje zostaną ulokowane w Casa Presei Libere, w przestrzeniach Sala de Marmură oraz Scânteia+.

Interaktywne instalacje panGenerator: Bloom i Wall of Sound na RADAR 2025 w Rumunii

Podczas szóstej edycji rumuńskiego festiwalu RADAR prezentowane są dwie instalacje autorstwa polskiego kolektywu panGenerator, które eksplorują granice światła i dźwięku. Pierwsza z prac – Bloom – to interaktywna instalacja świetlna oparta na modułach kinetycznych, które reagują na zmiany światła ruchem obrotowym, odsłaniając swoją mieniącą się kolorami powierzchnię. Całość tworzą dwa główne elementy: sześciokątna struktura z wirującymi modułami oraz stałe źródło światła. Widzowie są zaproszeni do zabawy z cieniem, która łączy analogowe, lo-fi techniki z cyfrowym medium. To subtelne połączenie światła, ruchu i percepcji staje się platformą dialogu między technologią a zmysłowym doświadczeniem.

Drugą polską instalacją jest Wall of Sound – interaktywny sekwencer i sampler dźwięków, który zaprasza przechodniów do wspólnego komponowania muzyki, tworząc otwartą platformę muzycznej ekspresji. Moduły w kształcie heksagonów umożliwiają nagrywanie i odtwarzanie dźwięków, a ich wzajemne połączenia pozwalają na niemal nieskończone kombinacje sekwencji z udziałem głosów przechodniów. Każda interakcja wnosi do instalacji nowe brzmienie, tworząc pulsującą, ewoluującą kompozycję miejskiej wspólnoty.

Polska sztuka w Rumunii – kulturalny most w ramach Sezonu Kulturalnego Polska–Rumunia 2024–2025

Prezentacja polskich instalacji nowych mediów na festiwalu RADAR jest częścią Sezonu Kulturalnego Polska–Rumunia 2024–2025. To wyjątkowa inicjatywa, która ma na celu pogłębienie współpracy kulturalnej między oboma krajami. Cały program, która trwa od czerwca 2024 do listopada 2025 roku, organizowany jest wspólnie przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Polsce oraz Instytut Adama Mickiewicza, przy wsparciu Instytutu Polskiego w Bukareszcie oraz rumuńskie Ministerstwo Kultury i Rumuński Instytut Kultury.

Pod hasłem „Mamy wspólny język” prezentowane są różnorodne wydarzenia artystyczne, obejmujące muzykę klasyczną, teatr, sztuki wizualne, literaturę i design. W 2025 roku program obejmuje m.in. koncert kwintetu smyczkowego Vołosi z okazji Dnia Solidarności Polsko-Rumuńskiej, koncerty Sinfonii Varsovii podczas Festiwalu im. George’a Enescu w Bukareszcie, koncert zespołu Błoto na zakończenie festiwalu Jazz in the Park 2025, wystawę fotografii Justyny Mielnikiewicz w Suczawie, spektakle teatralne w ramach Festiwalu News from Polska w Bukareszcie, prezentację spektaklu „TOACA” na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Sybinie oraz prezentację polskiego designu na Romanian Design Week w Bukareszcie i Łódź Design Festiwal. Wydarzenia odbywają się w różnych lokalizacjach m.in. w Bukareszcie, Jassach, Sybinie czy Suczawie, angażując szeroką publiczność i promując polską kulturę na rumuńskiej scenie artystycznej. Sezon Kulturalny Polska-Rumunia 2024-2025 jest fascynującą podróżą przez różnorodność artystycznych doświadczeń, które łączą tradycję z nowoczesnością i zbliżają nasze społeczeństwa.

Polskie projekty na międzynarodowym przeglądzie sztuki nowych mediów RADAR 2025 w Bukareszcie

• Daty: 3–15 października 2025

• Miejsce: Rumunia, Bukareszt, Casa Presei Libere, Sala de Marmură, Scânteia+

• Bilety i więcej informacji: www.radarnewmedia.art

• Polskie instalacje: Bloom i Wall of Sound kolektywu panGenerator

• Część Sezonu Kulturalnego Polska–Rumunia 2024–2025.