Wystawa „Platform: Still Human” w Seulu – polska sztuka VR na światowej scenie

Od 30 września 2025 roku artystyczne VRy będzie można oglądać na wystawie „Platform: Still Human” (kor. „플랫폼: 보다 인간적인”) w Seulu. VR-medytacja nad śmiercią autorstwa Macieja Czuchryty i Marty Wieczorek "Simple Songs about Death", interaktywne doświadczenie VR Moniki Masłoń "Control Negative" oraz wirtualny poemat VR Weroniki Lewandowskiej i Sandry Frydrysiak "Nightsss" będą reprezentować polską sztukę na międzynarodowej platformie KF XR Gallery, gdzie kreatywność i solidarność przenikają się w globalnym dialogu.

Co oznacza być „wciąż człowiekiem” w cyfrowym świecie? - VR jako narzędzie refleksji

W obliczu globalnych obaw związanych z dylematem cyfrowym i ryzykiem związanym ze sztuczną inteligencją, technologia często postrzegana jest jako siła, która osłabia lub wyobcowuje człowieka. Paradoksalnie jednak bywa też lustrem – odbijającym nasze najgłębsze wnętrze, uchwytującym subtelne odcienie emocji i skłaniającym do refleksji nad kondycją ludzkiej egzystencji. Jednocześnie technologie cyfrowe przekształcają ludzkie zmysły, sposób myślenia i relacje we współczesnym świecie.

W odpowiedzi na ten ambiwalentny krajobraz, ukształtowany przez cywilizację cyfrową, wystawa podejmuje refleksję nad współczesną ludzkością poprzez międzynarodową współpracę i spojrzenie artystyczne, zapraszając do debaty o znaczeniu wartości takich jak godność, współistnienie i solidarność. W technologicznym świecie ludzie jednoznacznie określani są mianem „ludzi” – ale co właściwie oznacza ta „ludzkość”? Jak jest definiowana, postrzegana i podtrzymywana w środowiskach cyfrowych?

Sztuka VR wobec wyzwań antropocenu i kryzysu klimatycznego

Słowo „platforma” w tytule wystawy oznacza przestrzeń — zarówno online, jak i offline — w której różnorodne doświadczenia, języki i konteksty kulturowe łączą się i współdziałają poprzez zmysły. Odzwierciedla to koncepcję KF XR Gallery jako eksperymentalnego pola cyfrowej dyplomacji publicznej, promującego wzajemne zrozumienie i solidarność poprzez nowe technologie cyfrowe.

Z kolei słowo „still” (wciąż) w angielskim tytule podkreśla trwałość ludzkiej istoty – ideę, że musimy pozostać ludźmi nawet w obliczu gwałtownych zmian. Jednocześnie przywołuje znaczenie zatrzymania się w biegu codzienności, ciszy, kontemplacyjnego spojrzenia, które pozwala na głębszą refleksję nad współczesną ludzkością. Koreański tytuł wystawy, 플랫폼: 보다 인간적인 (Boda Inganjeogin, pol. dosł. „bardziej ludzki”), również niesie ze sobą podwójne przesłanie: z jednej strony sugeruje akt przyglądania się człowieczeństwu, z drugiej – aspirację do pogłębiania uniwersalnej, humanistycznej wartości stawania się bardziej ludzkim.

Interaktywność, immersja i emocje w doświadczeniach VR - międzynarodowe spojrzenie

Wystawa to międzynarodowa platforma wymiany idei, powstała dzięki współpracy instytucji z różnych krajów. Gospodarzem wydarzenia jest The Korea Foundation. Czeskie Centrum w Seulu prezentuje film VR skłaniający do refleksji nad globalnym dyskursem dotyczącym zdrowia psychicznego. Instytut Adama Mickiewicza przedstawia trzy prace VR, które badając głębię ludzkiej egzystencji, maksymalizują doświadczenie audiowizualne i oferują immersyjne podejście do fundamentalnych pytań o życie i śmierć. Koreański Narodowy Uniwersytet Sztuk pokazuje prace powstałe w ramach zajęć prowadzonych przez Hoonidę Kima, dotyczących interfejsów haptycznych dźwięku. Eksperymenty te badają, jak współczesne technologie cyfrowe wpływają na ludzkie zmysły i sposoby poznania, zacierając granice między ciałem a technologią i kierując spojrzenie ku przyszłości komunikacji zmysłowej. Laboratorium Projektowania Doświadczeń (XD Lab) przy KAIST, kierowane przez dr Yiyun Kang, prezentuje cztery prace łączące naukę i sztukę, które podejmują temat globalnego dyskursu wokół epoki antropocenu i zmian klimatycznych.

Razem te dzieła pokazują, w jaki sposób technologia umożliwia ludziom głębszą refleksję nad sobą, rozwijanie empatii wobec innych oraz poszukiwanie i dostrzeganie uniwersalnych wartości istotnych dla przyszłości Ziemi. Technologia nie jest jedynie narzędziem innowacji, lecz środkiem do budowania lepszego świata. W połączeniu ze sztuką dekonstruuje i przekształca kondycję ludzką, wspólnie stawiając na nowo pytanie: co to znaczy być „wciąż człowiekiem”?

Sztuka jako nowoczesna forma dyplomacji kulturowej - wirtualna rzeczywistość językiem komunikacji

Dzięki współpracy The Korea Foundation z Instytutem Adama Mickiewicza Polskę na wystawie "Platform: Still Human" reprezentują trzy dzieła VR stworzone przez polskich artystów oraz vnLab przy Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Będą to koreańskie premiery filmów, które zostały wzbogacone o koreański dubbing i napisy.

• Maciej Czuchryta i Marta Wieczorek "Simple Songs about Death" - to dzieło stawia sobie za cel przełamanie społecznego tabu związanego z martwym ciałem. Aby ukazać śmierć jako część naturalnego cyklu, artyści przekształcają otoczoną tabu przestrzeń w sztucznie skonstruowane wirtualne środowisko, do którego zapraszają odbiorców. Doświadczenie rozwija się jako medytacyjna podróż przez mgliste pejzaże, w której widz pozostaje jedynie obserwatorem, pozbawionym możliwości ingerencji w kolejne spotkania. Wraz z pojawiającymi się przelotnie krajobrazami i przedmiotami, na otaczających wyspach powoli wyłaniają się bezwładne ciała, jednak atmosfera pozostaje spokojna. Ta technologiczna medytacja oferuje chwilę refleksji nad śmiertelnością i przemijaniem.

• Monika Masłoń "Control Negative" - to dzieło jest interaktywnym doświadczeniem o stracie. Za pomocą technik VR artystka umieszcza widza w stanie emocjonalnym, w którym frustracja, bezsilność, złość i smutek potrafią naruszyć podstawowe ludzkie przekonania — takie jak złudne przekonanie o pełnej kontroli nad własnym życiem. Nierealny świat tej pracy to negatyw rzeczywistości — przestrzeń treningowa, w której odbiorcy mogą lepiej zrozumieć siebie i swoje emocje. Uczestnicy prowadzeni są przez siedem rozdziałów, które stopniowo przechodzą od aktywności fizycznej do kontemplacji.

• Weronika Lewandowska i Sandra Frydrysiak "Nightsss" - rozpoczynając się od wiersza polskiej poetki spoken word Weroniki Lewandowskiej, to dzieło przekłada onomatopeiczne faktury języka polskiego na rzeczywistość wirtualną. Przestrzennie skomponowane, trójwymiarowe głosy wciągają odbiorców w wyobrażony, nocny krajobraz, w którym napotykają tańczącą postać. Czasami tancerka staje się samym wierszem, niwelując jego materialność, innym razem jej ciało rozpada się na różnorodne formy - w niektórych scenach kondensuje się w setki kropli, które oświetlają rośliny, rozlewając kolory po nocnym pejzażu. Poprzez te płynne przejścia dzieło staje się sensualnym poematem zrealizowanym w wirtualnej rzeczywistości, nieustannie rozszerzającym synestetyczne pejzaże nocy.

Polska – Korea: mosty kulturowe budowane przez sztukę

Wystawa Platform: Still Human nie bada podziału między technologią a człowiekiem, lecz staje się miejscem spotkania, przestrzenią refleksji i wzajemnego zrozumienia. Równocześnie prezentuje konkretne przykłady tego, jak sztuka zakorzeniona w nowych technologiach cyfrowych i skupiona na współuczestnictwie może służyć jako współczesny język dyplomacji publicznej. Udział w wystawie to jedna z inicjatyw artystycznych promujących polską scenę sztuki współczesnej, które Instytut Adama Mickiewicza wspiera w realizacji w Republice Korei. 

Do października w Seoul Museum of Craft Art oglądać można wyjątkową, polsko-koreańską odsłonę wystawy „Dom odziany” – projektu przenoszącego tradycyjne rzemiosło tekstylne w kontekst współczesnych wyzwań związanych ze zmianami klimatu i projektowaniem architektury. Polscy artyści także prezentują swoje prace inspirowane wschodnioazjatyckimi tradycjami pędzla i tuszu na prestiżowym Jeonnam International Sumuk Biennale oraz na Craft Biennale w Cheongju. Polska sztuka filmowa prezentowana była w Seulu i w Gwangju – 7. edycja Festiwalu Polskich Filmów skoncentrowała się na twórczości Wojciecha Jerzego Hasa, w setną rocznicę jego urodzin. Na scenie teatralnej Seoul Performing Arts Festival 2025 w październiku wystawione zostanie „The Employees” w reżyserii uznanego polskiego twórcy Łukasza Twarkowskiego. Informacje o wydarzeniach są na bieżąco aktualizowane na stronie iam.pl.

Wystawa "Platform: Still Human" (kor. 플랫폼: 보다 인간적인) w Seulu 

• Daty: 30.09.2025 – 27.02.2026

• Miejsce: KF XR Gallery, 1F, Mirae Asset CENTER1, 26 Euljiro 5-gil, Jung-gu,, Seul, Republika Korei

• Godziny otwarcia: poniedziałek – sobota: 10:00 – 19:00

• Artyści: Yiyun Kang, Marta Wieczorek, Maciej Czuchryta, Monika Masłon, Weronika Lewandowska, Sandra Frydrysiak, SANGHEE, Minhyeok Seo, Ondrej Moravec, Junyeong Im, Jeanyoon Choi, Intae Hwang, Hoonida Kim, 401Hz

• Gospodarz: The Korea Foundation

• Współpraca: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Instytut Adama Mickiewicza, České Centrum Soul, Korea National University of Arts, KAIST Experience Design Lab (XD Lab)

• Więcej informacji: www.kf.or.kr