Na początku listopada 2024 w Niemczech zostaną otwarte dwie duże wystawy poświęcone polskiej sztuce współczesnej. 6 listopada w jednej z najstarszych i największych instytucji sztuki w Niemczech, Staatliche Kunstsammlungen Dresden, zostanie otwarta przekrojowa ekspozycja „Zmiana, która nadejdzie” poświęcona zaangażowaniu w polskiej sztuce na przestrzeni ostatnich 80 lat. 8 listopada w Galerie für Zeitgenössische Kunst w Lipsku odbędzie się wernisaż pierwszej międzynarodowej wystawy pionierki polskiej sztuki feministycznej Marii Pinińskiej-Bereś. Także w Lipsku, 7 listopada, w ramach festiwalu teatralnego euro-scene Leipzig będzie można zobaczyć spektakl „Matki. Pieśni na czas wojny” w reżyserii Marty Górnickiej, który podbił serca międzynarodowej publiczności i kończy właśnie międzynarodowe tournée. Instytut Adama Mickiewicza serdecznie zaprasza na wydarzenia!

„Zmiana, która nadejdzie” -  przekrojowa wystawa w Dreźnie poświęcona zaangażowaniu w polskiej sztuce

 „Zmiana, która nadejdzie”, kuratorowana przez Magdalenę Komornicką, to pierwsza w Niemczech tak obszerna wystawa poświęcona zaangażowaniu w polskiej sztuce. Jej koncepcja powstała na zaproszenie Marion Ackermann, dyrektor generalnej SKD, w 2023 roku we współpracy Hanny Wróblewskiej z kuratorką, Magdaleną Komornicką. Prezentowana w historycznej przestrzeni Kunsthalle im Lipsiusbau, ekspozycja opowie o zjawisku zaangażowania i potrzebie zmian społecznych, politycznych i artystycznych w polskiej sztuce na przestrzeni ostatnich dekad. Znajdą się na niej prace ponad trzydziestu artystów i artystek, mieszkających i pracujących w Polsce oraz w diasporze, które powstały na przestrzeni ostatnich 80 lat. Na wystawie znani twórcy polskiej sztuki, jak Andrzej Wróblewski, Marian Bogusz czy Maria Jarema, zostaną zaprezentowani obok współczesnych artystów i artystek, wśród których są działający w czasie stanu wojennego i ruchu Solidarności Marek Sobczyk i Włodzimierz Pawlak, jak i „prowokatorzy” i „prowokatorki” sztuki krytycznej z lat dziewięćdziesiątych, jak Katarzyna Kozyra. Nie zabraknie również tych, którzy w pracach posługują się ironią i ciętym humorem, jak Oskar Dawicki, a także członków funkcjonującej na początku lat dwutysięcznych Grupy Ładnie: Wilhelma Sasnala, Marcina Maciejowskiego i Rafała Bujnowskiego. Wystawa będzie także okazją do zapoznania się z performatywnymi i aktywistycznymi praktykami młodszego pokolenia artystów i artystek mieszkających lub pracujących w Polsce, wśród których znaleźli się m.in. Mikołaj Sobczak, Małgorzata Mirga-Tas, Ala Savashevich, Joanna Piotrowska, Weronika Zalewska, Yulia Krivich, Marta Romankiv, czy anonimowy kolektyw „Przybyszki”.

Plakat wystawy: Zofka Kofta, w oparciu o pracę Joanny Piotrowskiej, Bez tytułu (Samoobrona), 2014,
odbitka żelatynowo-srebrowa, dzięki uprzejmości artystki oraz Phillida Reid Gallery, Londyn.

Wystawa  „Zmiana, która nadejdzie” wyjdzie także w przestrzeń miasta - między budynkiem Kunsthalle im Lipsiusbau a Albertinum na Placu Georg Treu stanie instalacja Marka Sobczyka. To nowa odsłona kultowej już „Prostej tęczy”, którą część publiczności pamięta sprzed Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki, gdzie przez kilka lat animowała przestrzeń Placu Małachowskiego. Ekspozycji będzie towarzyszył program performatywny.

Wystawa „Zmiana, która nadejdzie”

• miejsce: Kunsthalle im Lipsiusbau, Staatliche Kunstsammlungen Dresden;
• wernisaż: 6.11.2024, godz. 18:30;
• czas trwania wystawy: 7.11.2024–16.03.2025;
• kuratorka: Magdalena Komornicka;
• współpraca kuratorska ze strony Staatliche Kunstsammlungen Dresden: Maria Isserlis;
• Partnerzy: Instytut Adama Mickiewicza, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej;
• Więcej informacji na stronie Kunsthalle im Lipsiusbau.

„Matki. Pieśni na czas wojny” - spektakl na euro-scene Leipzig, który poruszył międzynarodową publiczność

„Matki. Pieśni na czas wojny” to międzynarodowa koprodukcja w reżyserii Marty Górnickiej, która swoją premierę miała w 2023 roku w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Spektakl chóralny stworzony został w oparciu o świadectwa matek i dzieci – Ukrainek, Białorusinek, które uciekły przed wojną i prześladowaniem i Polek, które otworzyły przed nimi domy. To opowieść o sytuacji kobiet w czasie wojny, o rytuałach przemocy wojennej wobec kobiet i cywili, o mechanizmach obronnych i poczuciu odpowiedzialności. W sztuce weźmie udział Chór Kobiet tworzony przez 21 artystek pochodzących z Polski, Ukrainy i Białorusi w wieku od 9 do 71 lat. Część z nich pochodzi z Kijowa, Sum, Irpienia czy Chersonia, są uchodźczyniami, świadkiniami i ofiarami przemocy w objętej, wywołaną przez Rosję, wojną w Ukrainie. Ukraińskie wyliczanki dziecięce, tradycyjne pieśni, zaklęcia i wypowiedzi polityczne miksują się ze sobą. Spektakl otwiera szczedriwka (ukr. щедрівка) – tradycyjna ukraińska pieśń mająca przynieść szczęście i odrodzenie.

fot. Bartek Warzecha

W ramach międzynarodowego tournée spektakl pokazywany był w całej Europie, włącznie z prestiżowym festiwalem w Awinionie, gdzie podbił publiczność, która nagrodziła twórczynię trwającą ponad kwadrans owacją na stojąco. Ostatnim przystankiem na międzynarodowej trasie, 7 listopada 2024, będzie festiwal euro-scene w Lipsku. Potem przedstawienie będzie można zobaczyć jeszcze w tym roku na deskach Teatru Powszechnego i na Festiwalu Boska Komedia w Krakowie.

Spektakl „Matki. Pieśń na czas wojny” w Lipsku

• Miejsce: Festiwal euro-scene Leipzig, Lipsk;
• Data: 7.11.2024;
• Koncepcja i reżyseria: Marta Górnicka;
• Obsada: Liza Kozlova, Palina Dabravoĺskaja, Svitlana Onischak, Kateryna Taran, Svitlana Berestovska, Valeriia Obodianska, Sasha Cherkas, Mariia Tabachuk, Yuliia Ridna, Natalia Mazur, Aleksandra Sroka, Katarzyna Jaźnicka, Bohdana Zazhytska, Anastasiia Kulinich, Hanna Mykhailova, Katerina Aleinikova, Elena Zui-Voitekhovskaya, Kamila Michalska, Maria Robaszkiewicz, Polina Shkliar, Ewa Konstanciak;
• Więcej informacji na stronie euro-scene Leipzig.

Twórczość Marii Pinińskiej-Bereś, pionierki polskiej sztuki feministycznej, w Lipsku, po raz pierwszy przed międzynarodową publicznością

Ekspozycja „Maria Pinińska-Bereś”, którą od 8 listopada 2024 będzie można oglądać w Galerie für Zeitgenössische Kunst w Lipsku, to pierwsza w Niemczech kompleksowa wystawa indywidualna jednej z najbardziej niezwykłych osobowości polskiej sztuki XX wieku. Retrospektywa, której kuratorami są Heike Munder i Jarosław Suchan, po raz pierwszy pokaże twórczość Artystki międzynarodowej publiczności. Tym samym zaingeruje w historię sztuki na dwa sposoby: zakwestionuje powszechne skupienie się na artystach płci męskiej oraz zwróci uwagę na fakt, że zachodnia perspektywa pomija różnorodną i wieloaspektową scenę artystyczną XX-wiecznej Europy Wschodniej. Na wystawie publiczność będzie mogła zobaczyć szeroki wybór prac powstałych od lat pięćdziesiątych do końca minionego stulecia, w tym najważniejsze rzeźby i performanse twórczyni.

Maria Pinińska-Bereś, odkrywana dzisiaj na nowo, w swojej twórczości eksplorowała sferę kobiecości i kobiecego erotyzmu, ich społeczno-polityczne uwikłania, a także relacje ze światem natury. Centralnym elementem jej poetyckiej i politycznej sztuki jest eksploracja kobiecości i związanych z nią ograniczeń społecznych. Obok Natalii LL czy Ewy Partum, Pinińska-Bereś jest postrzegana jako pionierka sztuki feministycznej w Polsce. Artystka przeciwstawiała się strukturalnej przemocy ze strony państwa i kościoła i kwestionowała przemysł artystyczny. Podczas gdy jej prace rzeźbiarskie z lat 50. XX wieku były nadal zgodne z tradycjami modernistycznymi, jej sztuka później zawierała wpływy ruchu neoawangardowego. Zastąpiła elementy wykonane z cementu lub metalu materiałami codziennego użytku, takimi jak papier-mâché, drewno oraz przedmiotami takimi jak kołdry czy fartuchy. Od lat 60. XX wieku w jej pracach coraz częściej pojawiały się biomorficzne formy. Ich kobiecy wygląd wzmocniła kolorem różowym, który stał się jej znakiem rozpoznawczym. Różowy, kolor domków dla lalek i sukienek, funkcjonuje jako instrument przygotowujący dziewczynki do ich roli społecznej w patriarchalnym społeczeństwie. Przywłaszczając sobie ten kolor, Pinińska-Bereś krytykowała politykę ról płciowych i odnosiła się do traumatycznych doświadczeń.

Wystawa „Maria Pinińska-Bereś”

• Miejsce: Galerie für Zeitgenössische Kunst, Lipsk;
• Wernisaż: 8.11.2024;
• Czas trwania: 8.11.2024-23.02.2025;
• Zespół kuratorski: Heike Munder, Jarosław Suchan, Małgorzata Micuła (MNWr);
• Współpraca: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Kunstmuseum Den Haag;
• Partnerzy: Instytut Adama Mickiewicza, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacja Kulturalna Wolnego Państwa Saksonii (Kulturstiftung des Freistaates Sachsen);
• Więcej informacji na stronie Galerie für Zeitgenössische Kunst.

Instytut Adama Mickiewicza serdecznie zaprasza na wydarzenia!