Skąd pochodzą wampiry? Gdzie znaleźć można najdawniejsze źródła
na ich temat? Na te pytania odpowiada Łukasz Kozak w anglojęzycznej publikacji „With Stake and Spade. Vampiric Diversity in Poland” wydanej przez Instytut Adama Mickiewicza i Fundację Evviva L’arte.
Łukasz Kozak, mediewista i medioznawca, podjął się odszukania korzeni pierwszego upiora i zaprezentowania bogactwa opisujących go źródeł. W książce „With Stake and Spade. Vampiric Diversity in Poland” pisze: „Większość materiałów etnograficznych, relacji prasowych czy nawet akt sądowych dotyczących wampirów nie znajduje się w Transylwanii, gdzie działa się akcja Drakuli Brama Stokera, w Grecji, gdzie Byron usłyszał o nich po raz pierwszy, czy na terenach Słowian południowych. Pochodzą one z Polski”.
Od momentu wydania opowiadania Williama Polidoriego w 1819 r. wampiry stały się jednym z najbardziej ikonicznych elementów popkultury. W zbiorowej wyobraźni, zyskały najpierw postać krwiożerczego arystokraty – wcielenie, dla którego inspiracją był Lord Byron. Współczesne ich wyobrażenie, mające swoje źródła m.in. w hollywoodzkich produkcjach, to elegancko ubrani bohaterowie o nienagannych manierach, nieszczerych zamiarach, którzy przeżywają te same rozterki, co śmiertelnicy.
„Zilustrowana przez Julię Mirny książka jest efektem dogłębnych badań i analiz. To pierwszy tak obszerny wybór pisemnych źródeł o wampirach z Polski, a dokładnie z Rzeczypospolitej Obojga Narodów - państwa obejmującego terytoria dzisiejszej Polski, Ukrainy, Białorusi i Litwy” - mówi Barbara Schabowska, dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza.
Książkę będzie można zamówić w przedsprzedaży już od 13 listopada za pośrednictwem portalu fundacji Evviva L'arte: http://evvivalarte.org/ksiazki/.
Publikacji towarzyszy internetowa premiera animowanego filmu krótkometrażowego „Martwa wątroba” opartego na jednej z historii z książki. Twórcą filmu jest Kajetan Obarski, który współpracował z Łukaszem Kozakiem i Adamem Strugiem. To druga, po filmie „Strzygoń i jak sobie z nim radzić” animacja stworzona przez trio i wyprodukowana przez Instytut Adama Mickiewicza. Link do filmu: https://culture.pl/pl/wideo/martwa-watroba
Instytut Adama Mickiewicza jest również partnerem drugiej książki Łukasza Kozaka, wydanej w j. polskim i zatytułowanej „Upiór. Historia naturalna”. Trudno zrozumieć polską kulturę, w tym jej najważniejsze dzieła literackie, wymieniając tylko Mickiewicza czy Leśmiana, nie znając połączeń z kulturą ludową. Polska wyobraźnia ludowa, spychana często na peryferia „demonologii” i uznawana za element niepoważny, lub niepożądany, noszący znamiona pogaństwa, doczekała się wreszcie szerokiego opracowania. „Upiór” otwiera całkowicie nowy rozdział w postrzeganiu elementów polskiej kultury, które dotąd były marginalizowane lub ulegały deformacji, a najczęściej spychane były do zamkniętego obszaru dyskusji akademickich. Książka jest bogato ilustrowana obrazami jednej z najważniejszych polskich malarek współczesnych, Aleksandry Waliszewskiej.
Od 13 listopada obie publikacje „With Stake and Spade. Vampiric Diversity in Poland” oraz „Upiór. Historia naturalna” są dostępne w przedsprzedaży na:
https://evvivalarte.org/produkt/lukasz-kozak-upior-historia-naturalna/
Kontakt do mediów:
Katarzyna Mitrovič
+48 601 800 268
Instytut Adama Mickiewicza jest narodową instytucją kultury, której celem jest budowanie trwałego zainteresowania polską kulturą na świecie. Instytut współpracuje z partnerami zagranicznymi i inicjuje międzynarodową wymianę kulturalną w dialogu z odbiorcami, w zgodzie z założeniami polskiej polityki zagranicznej. Instytut zrealizował i realizuje projekty kulturalne w 70 krajach na 6 kontynentach, m.in. w Wielkiej Brytanii, Francji, Rosji, Izraelu, Niemczech, Turcji, USA, Kanadzie, Australii, Maroku, na Ukrainie, Litwie, Łotwie, a także w Chinach, Japonii i Korei. W ramach dotychczas zrealizowanych działań Instytut zaprezentował 38 strategicznych programów, które obejrzało 60 milionów widzów. Organizatorem Instytutu Adama Mickiewicza jest Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
