Wieloaspektowa twórczość polsko-amerykańskiej kompozytorki Łucji Długoszewskiej (1925-2000) przeżywa renesans. Klangforum Wien nagrało właśnie pierwszy kompleksowy portret dźwiękowy wszechstronnej artystki z wykorzystaniem techniki col legno, wydany jako podwójny album 20 października 2023 roku. Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu Instytutu Adama

Mickiewicza.

Jako członkini Szkoły Nowojorskiej skupionej wokół Johna Cage'a, z którym łączyła ją zmienna relacja między przyjaźnią a

otwartą niezgodą, Łucja Długoszewska tworzyła charakterystyczne dzieła, poprzez które wnosiła specyficzne cechy swojej tożsamości do eksperymentalnych tendencji zachodniej muzyki modernistycznej. Była laureatką prestiżowych nagród, a w 1977 roku została pierwszą kobietą, która otrzymała Koussevitzky International Recording Award. Dziś, prawie 25 lat po jej śmierci, kompozytorka, poetka, wynalazczyni instrumentów muzycznych, choreografka i reżyserka teatralna jest przedmiotem ponownego zainteresowania. Kompozycje Długoszewskiej coraz częściej pojawiają się w programach licznych festiwali i repertuarach zespołów i orkiestr.

Jako wynalazczyni instrumentów muzycznych oraz dzięki współpracy z Erick Hawkins Dance Company, rozszerzyła sferę muzycznych możliwości. Opracowała subtelny język perkusyjny oparty na zmysłowym kontakcie z instrumentem jako antytezę dla ekspansywnego „patriarchalnego bębnienia”. Poprzez delikatną preparację pudła rezonansowego fortepianu opracowała „fortepian barwowy” z bogatą paletą dźwięków, jak w swoim Opus MagnumFire Fragile Flight (1973). Zamiast fetyszyzowania abstrakcyjnych struktur czasowych, Długoszewska podkreślała subiektywną intuicję. W ten sposób jej prace zmuszają nas również do ponownego przyjrzenia się kanonizowanemu obrazowi Szkoły Nowojorskiej, aby dostrzec historię bardziej złożoną pod względem etniczności, kultury i tożsamości płciowej.

Przedmioty codziennego użytku w choreografii

Chociaż nie wiemy o bezpośrednich wpływach lub powiązaniach ze współczesnymi jej Polakami, takimi jak kompozytor Krzysztof Penderecki, znaczenie kulturowe wydają się mieć jej korzenie jako dziecka polskiej rodziny imigrantów, wychowanego w Detroit. Jej eksploracja (inspirowanych buddyzmem) rytuałów dźwiękowych znalazła radykalny wyraz w sposobie, w jaki wykorzystywała przedmioty codziennego użytku do generowania dźwięku, stanowiącym dźwiękowo-kinetyczną sygnaturę w jej muzyce - co z kolei staje się zrozumiałe tylko na tle jej wrażliwości na choreografię i występy sceniczne.

Pierwszy kompleksowy portret dźwiękowy

Z dorobkiem obejmującym ponad sto kompozycji, Łucja Długoszewska doczekała się tylko jednej monograficznej płyty z utworami kameralnymi i solowymi. Nowy podwójny album od Klangforum Wien stanowi pierwszy kompleksowy portret dźwiękowy kompozytorki, obejmujący jej wczesny oraz dojrzały okres artystyczny, w tym zarówno utwory kameralne, jak i orkiestrowe, kanoniczne arcydzieła i premiery fonograficzne. Wybrane utwory obejmują okres od lat 50. do 90. ubiegłego wieku. Kompozycje takie jak Abyss and Caress (1975), Each Time You Carry Me This Way (1993) i Avanti (1980) zostały nagrane po raz pierwszy.