W dniach 7-14 października grupa polskich i ukraińskich kuratorów spotka się już po raz drugi w ramach FLYING ACADEMY – kursu kuratorskiego organizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza. Tym razem kuratorzy odwiedzą Charków, Żytomierz i jego okolice oraz Kijów, aby poznać najciekawsze miejsca i ich historie oraz zainspirować się ich potencjałem.
Kurs kuratorski Flying Academy to nowy alternatywny program edukacyjny dla kuratorów z Europy Środkowo-Wschodniej stworzony przez Program OPEN POLAND w Instytucie Adama Mickiewicza w Warszawie. Jego głównym założeniem jest stworzenie całorocznego cyklu zjazdów grupy kuratorów z Polski i Ukrainy, a w przyszłości także z innych krajów. Kurs jest wspólną podróżą kuratorów, podczas której odbywają się spotkania, wykłady i warsztaty. Najważniejszym celem jest stworzenie sieci współpracy pomiędzy najlepszymi kuratorami z obydwu krajów, aby w przyszłości mogły powstać polsko-ukraińskie projekty z zakresu sztuk wizualnych, takie jak: wystawy, projekty badawcze i edukacyjne, publikacje.
Do pilotażowej edycji w 2018 roku zaproszono osiem osób z Polski i Ukrainy, których rolą było zaprogramowanie wspólnych sesji naukowych i zainicjowanie prac nad przyszłymi wystawami, projektami badawczymi i wydawniczymi. Są to: Sarmen Beglarian – kurator współpracujący z warszawskim Biurem Wystaw i Fundacją Polskiej Sztuki Nowoczesnej; Pavlo Gudimov – właściel Ya Gallery w Kijowie; Maria Lanko – niezależna kuratorka, od roku pracująca w zespole tworzącym pierwsze na Ukrainie Muzeum Sztuki Nowoczesnej; Alisa Lozhkina – była wicedyrektorka centrum sztuki Mystetskyi Arsenal i redaktorka naczelna magazynu „Art Ukraine“; Katarzyna Sagatowska – współtwórczyni popularnego formatu „Wszyscy jesteśmy fotografami“ i założycielka nowej stołecznej galerii poświęconej fotografii – Jednostka; Stach Szabłowski – przez dwie dekady kurator CSW Zamek Ujazdowski, obecnie pracujący niezależnie; Ewa Tatar – wybitna badaczka i kuratorka Galerii Arsenał w Białymstoku oraz Anatolіi Zvizhynskyi – artysta z Iwano-Frankiwska, prezes organizacji pozarządowej CSM Initiative i kurator galerii Tsech.
Flying Academy odbywa się w formie dwóch sesji naukowych. Pod koniec sierpnia kuratorzy spotkali się na kilka dni w Polsce, gdzie odbyły się wykłady wprowadzające w historię sztuki polskiej i ukraińskiej (Oksany Barshynovej i Iwa Zmyślonego) oraz o zderzeniach kulturowych na wschodzie i zachodzie Europy (Agaty Pyzik). Kuratorzy odbyli także wycieczkę do domu Zofii i Oskara Hansenów w Szuminie, spotkali się z Piotrem Rypsonem – p.o. dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie; Norbertem Delmanem – artystą-kuratorem i założycielem galerii typu artist-run-space Stroboskop; Sebastianem Cichockim – kuratorem Parku Rzeźby na Bródnie oraz zwiedzili „Inne tańce“ w CSW Zamku Ujazdowskim – wystawę o jednym z najważniejszych zjawisk w polskiej sztuce ostatnich lat, czyli zwrocie performatywnym. W pierwszej połowie października br. odbędzie się druga sesja, która będzie miała postać tygodniowej podróży po Ukrainie. Kuratorzy zwiedzą Charków, Żytomierz i okolice oraz Kijów.
Kolejne edycje kursu adresowane będą do kuratorów z Gruzji, Białorusi i innych sąsiadujących ze sobą krajów. Praktyka kuratorska, organizacja wystaw i wydarzeń artystycznych w krajach tak blisko położonych, często nie ma tożsamych źródeł historycznych i kulturowych. Artyści i kuratorzy tworzą projekty w innych kontekstach politycznych, ekonomicznych, intelektualnych i kulturowych. Dlatego najważniejszym celem Flying Academy jest wypracowanie wiedzy o tych kontekstach, nauka, pogłębienie i wymiana praktyk i teorii oraz stworzenie siatki kontaktów i zbudowanie długofalowych projektów.
Kurs kuratorski jest formatem prototypowym realizowanym w obszarze sztuk wizualnych przez Program Open Poland w Instytucie Adama Mickiewicza. Program ten powołano na początku 2018 roku jako rozwinięcie i kontynuacja programu Instytutu Adama Mickiewicza Partnerstwo Wschodnie. Jego celem jest tworzenie stałych i długofalowych relacji pomiędzy środowiskami artystycznymi, akademickimi oraz liderami opinii publicznej na Ukrainie, Białorusi i w Gruzji, jak również budowanie platformy wymiany kulturalnej za pomocą wieloletnich projektów w obrębie dziedzin: teatr, film, sztuki wizualne, nowe media, zarządzanie kulturą, muzyka aktualna.
W ramach Programu Open Poland tworzone są wieloletnie projekty jak: Culture for local development – program edukacyjny dla menedżerów kultury, „Sharing contact, sharing knowledge” – program wymiany skierowany do pracowników merytorycznych instytucji kulturalnych z Polski i Ukrainy, Współczesny Polski Dramat – Gruzja, Białoruś, Ukraina – wydanie antologii współczesnego polskiego dramatu oraz nowe projekty: „WATCH out! Polish Filmmakers“ – prezentacje polskich filmów na festiwalach filmowych i organizacja warsztatów, „Flying Academy” – międzynarodowy kurs kuratorski oraz Magazyn Wiedzy Open Poland upowszechnianie wiedzy o krajach regionu w formie raportów, audycji, videoblogów, reportaży telewizyjnych.
Instytut Adama Mickiewicza jest narodową instytucją kultury, której misją jest wzmacnianie marki polskiej kultury poprzez aktywny udział w międzynarodowej wymianie kulturalnej. Instytut realizuje projekty kulturalne m.in. Europie, Azji i krajach Ameryki Północnej i Południowej. Prowadzony przez Instytut portal Culture.pl to codziennie aktualizowany serwis informujący o najciekawszych wydarzeniach związanych z polską kulturą na całym świecie. Strona jest dostępna w 3 językach – polskim, angielskim i rosyjskim.
Koncepcja kursu kuratorskiego Flying Academy: Monika Grochowska / menedżerka projektu Open Poland w Instytucie Adama Mickiewicza
Tutor: Agnieszka Sural
Koordynacja: Inna Siemicz i Irena Pujszo / Instytut Adama Mickiewicza
Flying Academy 2018
I sesja z Polsce: 26–28 sierpnia
II sesja na Ukrainie: 7–14 października